کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار     نوع شعر : مدح و مرثیه     وزن شعر : فعولن فعولن فعولن فعول     قالب شعر : مثنوی    

درود ای کـنـار عـلی میر بدر            سلام ای شهـید اُحـد، شیر بدر

بـه خـیــل شـهـیـدان حق مقـتدا            گـرامـی‌عـمـوی رســول خــدا


شـهـادت ز آغـاز، پـابـسـت تو            شجاعت زده ‌بوسه‌ بر دست تو

وجـود تو از بـحـر، لـبـریـزتر            خـدنـگـت ز تـیـغ اجـل تـیـزتر

به بدر و اُحُد همچو حیدر یکی            به بـازوت خـتـم رُسـل مـتکـی

شنیدم که چون آمدی از شکار            غبارت به رخـسار بود آشکار

سرشکی که بر سینه زد آذرت            روان بـود از دیـدۀ هـمـسـرت

کنار تو بنشست و بگریست زار            که ای شـیـر بازآمده از شکار

شکار و بیابان و صحرا بس است            محمّد تو چون نیستی، بی‌کس است

نـبـودی که از چـارسـو آمـدنـد            مـحـمـّد عـزیـز دلـت را زدنـد

بر او ضربه‌ها خصم نااهل زد            فزون‌تر ز هرکس ابوجهل زد

تو چون رعد از دل کشیدی خروش            ز خشم و غضب‌ خونت آمد به جوش

گـرفـتی ره خـصـم نـا اهـل را            شکستی سر نحـس بوجهـل را

زدی ضربه‌اش از یسار و یمین            که گردیده چون مرده نقش زمین

از آن پس نبُد زهره کس را دگر            که گردد به ختم رسل حمله‌ور

تو خود پای تا سر همه جان شدی            به دست محـمّد مسلـمـان شدی

تو شیـر اُحد بودی و شیر بدر            به دست تو گردید شمشیر بدر

دریغا دریغـا که دشمن شتافـت            دل و پهلو و سینه‌ات را شکافت

چو آمد به خاک زمین پشت تو            بـریـدنـد بـیـنـی و انـگـشت تو

تو را چون جگر پاره در جنگ شد            به کام عدو آن جگر، سنگ شد

به زخم تنت دشت و صحرا گریست            اُحد نیز با چشم زهرا گریست

کجا بودی؟ ای بر نبی تیغ و دست            در آن دم که پهلوی زهرا شکست

کجا بودی آن دم که با ضرب در            پـسـر از بـرای پـدر شد سـپـر

نبودی که حقِّ علی غصب شد            صمد گشت تنها، صنم نصب شد

کجا بودی آن دم که در علقـمه            نـدا داد عـبـاس «یـا فـاطـمـه»

اگر کـربـلا بودی ای نورعین            چو عـباس بودی برای حسـین

نـبـودی بـبـیـنی که در قـتـلگاه            شد از کعب نی، جسم زینب سیاه

سکـینه، رباب، عاتکه، فاطـمه            غریبانه در دشت و صحرا همه

چو نی، ناله در نیـنوا می‌زدند            تو را در بـیابـان صدا می‌زدند

امــیــد دل ســیّــدالـــنـاس تـــو            تو عـبـاس بودی و عـباس، تو

ز «میثم»ز خلق و خدای ودود            به عباس و تو، تا قیامت درود

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : محمدجواد غفورزاده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فع لن قالب شعر : غزل

تو کیستی که در اندیشۀ رسول خدایی            فروغ چشم حـبیبی و چـلچـراغ هُدایی

هـنوز قـبلۀ دل‌ها نبود کعـبه که دیـدنـد            تو محو قبلۀ عشق و وفا، تو قبله‌نمایی


تو سر به خاک قـدوم یتـیم آمنه سودی            تو دل به مهر نبوت سپرده‌ای، چه وفایی!

تو در کـمـند تـولای اهـل‌بیت اسـیـری            تو حمزه هستی و از هرچه هست و نیست رهایی

فروغ معرفت از اهل‌بیت نور گرفـتی            تو انعـکـاس تـمـام و کـمـال آیـنه‌هـایی

تو در عقـیدۀ خود شاهـباز اوج یـقـینی            تو جان‌نثار نبی در کمال صدق و صفایی

تو روز بدر درخشیده‌ای چو بدر به میدان            الا که شیر رسول خدا و شیـر خـدایی

تو روز معرکه بخشیدی آبرو به شجاعت            تو داده‌ای به شهامت شکوه و قدر و بهایی

شهادت تو چنان آتشی به جانِ جهان زد            که در «نبرد اُحُد» آفرید کرب‌وبلایی

برای آن که نبـیـند «صَفـیه» لالۀ پرپر            فکند سایه به رویت چه دستی و چه عبایی!

سزد که خاک تو تسبیح دست فاطمه باشد            چرا که گفت پیمبر تو «سید‌الشهدایی»

ردیف می‌شود آهـنگِ رفـتنِ به مدیـنه            اگر تو یاد کنی از شکستگان به دعایی

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : یوسف رحیمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : مثنوی

بـالا گـرفـت روز اُحـد تا که کـارزار            شـد آسـمـان روشـنِ آن روز تـارِ تـار

آتشفشان شده اُحد از بس گدازه ریخت            از آسمان و خاک زمین خون تازه ریخت


حـمـزه در آن میانه که گـرم قـتال شد            کم کم بـرای حـمـلۀ‌ دشمن مـجـال شد

آنقدر روبهان به شکارش کـمین زدند            تا نـیـزه‌ای به سیـنـۀ آن نـازنـین زدند

حمزه که رفت قلب رسول خدا شکست            خورشید چشم‌های رئوفش به خون نشست

لـبـریـز زخـم بود و جـراحت دل نـبی            از دست رفـتـه بود همه حـاصل نـبی

مـیـدان خـروش نـالـۀ واویـلـتا گـرفت            عالم برای غربت حـمـزه عـزا گرفت

جانم فـدای پـیـکـر پـاک و مـطـهـرش            جـانـم فـدای زخــم فـراوان پـیـکـرش

اما هـنـوز غـربت آن روز مـانـده بود            داغی عـظـیم بر دل عالم نـشـانده بود

خواهر کنار جـسم برادر رسیـد و بعد            آهـی ز داغ لالـۀ پـرپـر کـشـیـد و بعد

پیمانه‌های صبر دل او که جوش رفت            آنقدر ناله زد که همان‌جا ز هوش رفت

آری دلـم گـرفـتـه ز انــدوه دیــگــری            دارم دوباره مـاتم مـظـلـومه خواهری

زینب غروب واقعه را غرق خون که دید            از خـیـمـه تا حـوالـی گـودال می‌دویـد

نــاگـاه دیــد در دل گــودال قـتــلـگــاه            در خـون تـپـیده پـیکر سردار بی‌سـپاه

پس با زبان پُـر گـله آن بضعـۀ‌ بـتـول            رو کرد بر مـدیـنه که یا أیهـا الرسول

این کشتۀ‌ فتاده به هامون حسین توست            این صید دست و پا زده در خون حسین توست

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : محمد فردوسی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فع لن قالب شعر : مربع ترکیب

نـور چـشـم پـیـمـبـری حـمـزه            چـه قـدَر مثل حـیـدری حـمزه

اســـدالــلـه دیــگــری حــمـزه            به خـداونـد، مـحـشـری حـمزه


ای مُـلـقّــب بـه سـیّـد الـشـهــدا

حـامـی مُـخـلـص رسـول خـدا

هم عـمو، هم بـرادرش بـودی            همه جا یـار و یـاورش بـودی

تـو عـلـمـدار لـشـکـرش بودی            جـنـگ‌ جــوی دلاورش بـودی

تا نـظـر بـر سـپـاه مـی‌کـردی

روزشـان را سـیـاه می‌کـردی

بـیـن لـشـگــر وجـود تـو لازم            بـیـن مـیـدان، حـریف تو نـادم

افــتــخــار قــبــیــلــۀ هــاشــم            مـی‌نــویـسـم بــرای تــو دائــم

مـی‌نـویـسـم کـمــال داری تـو

مثل جـعـفـر دو بـال داری تو

بی‌سبب نیست این که "سرداری"            به علی رفـتـه‌ای جـگـر داری

وقت حمـله به سیـنه پـر داری            هـمـه دیــدنـد کـه هـنــر داری

با دو شمـشیر حمـله می‌کردی

وَ دمــار از هــمــه در آوردی

مرحبا بر تو ای عموی رسول            که چنین شد سفید، روی رسول

با تو محفوظ چار سوی رسول            کم نگردید با تو مـوی رسـول

کاش حـمـزه مـدیـنـه هم بودی

دور بیت الـحـزیـنه هـم بـودی

بیعـتت با نـبی چه دیدن داشت            اَشهدت آن زمان شنیدن داشت

عطـر اسـلام تو وزیدن داشت            رنگ بوجهل هم پریدن داشت

با کـمـانت سـرش ز هم پـاشید

از تـو و نـام حـمزه می‌تـرسید

مـا پـیـاده ولـی سـواره، شـمـا            یکی از راه‌هـای چـاره، شـمـا

روضه‌های پر از اشاره، شما            تکّـه تکّـه و پـاره پـاره، شـمـا

اهل بیت از تو یـاد می‌کـردنـد

بر تـو گـریه زیـاد مـی‌کـردنـد

در کمین بود، نیزه را انداخت            پیکرت را چه بی‌هـوا انداخت

تا نـبـی روی تو عـبا انـداخت            هـمـه را یـا د بـوریـا انـداخـت

اوّلین رکـن پـنج تن می‌خـواند

روضۀ شاه بی‌ کـفـن می‌خواند

تـه گــودال پـیـکــرش افــتــاد            جـلـوی چـشم خـواهـرش افتاد

جای خنجر به حـنجـرش افتاد            نــالـه‌ای زد وَ مــادرش افـتـاد

یــا بُــنَــیَّ ذبــیــح عـطـشــانـم

یــا بُــنَــیَّ قــتــیــل عــریـانــم

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : سید پوریا هاشمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع لن قالب شعر : مربع ترکیب

از شیر غـیر از شیر بودن بر نمی‌آید            یعـنی که در پـای شما جز سر نمی‌آید

از سینه‌ات جز عشقِ احمد در نمی‌آید            مثـل تو در کـل عـرب دیگـر نـمی‌آیـد


تو حمزه‌ای، سنگر شدی حتی پیمبر را

اسم تو تـار و مار کرده کل لشگـر را

وقتی که افتادی زمین، دین هم زمین افتاد            پـای تنت پیـغـمـبر اکـرم زمـین افـتـاد

حتی امیر المـؤمنین محکـم زمین افتاد            زهرا میان خانه از این غم زمین افتاد

مُـثله شدی یعنی عـبا لازم شدی دیگر

بالاتـرین داغ بـنی هـاشـم شدی دیگـر

بالا تنت آمد همین‌که خواهری جان داد            حرف عبا شد پا به پایش مادری جان داد

با روضه‌های ثانی پیغـمبری جان داد            شمـشـیرها آمـد عـلیِ اکـبری جان داد

یک کوچه وا شد از روی مرکب سوار افتاد

کل حـرم مثل عـلی به احـتـضار افتاد

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

شـیـعه بایـد نـیـمۀ شـوال را از بَـر کند            عـبرتِ جنگِ اُحـد را ذرّه‌ای نوبـر کند

با مُروری جِدّی از تاریخِ دوران، خویش را            در کنار مصطفی روحی فِـدا، باور کند


از غنائم، لحظۀ بُحبوحه باید دست شُست            ورنه کِی دفعِ خطر از جانِ پیغمبر کند

الگوی رزمندۀ اسلام، اخلاصِ علی است            حمزه در جنگ اقتدا بر شیوۀ حیدر کند

دید مولا می‌زند تیغ از یمین و از یسار            تا ز خـتم الانـبـیا، دفـعِ بـلا یکـسر کـند

«لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفـقار»            برترین مدحی است، کز مولای ما، داور کند

شد علی شیرخدا و حمزه شد شیر رسول            تا  تهاجـم بر سپاهِ مشـرک و کافـر کند

شیر می‌خواهد، زنَد شـیرازۀ دشمن بهم            حمزه یکجا می‌تواند، دفعِ صد لشکر کند

شیعه باید از جناب حمزه گـیرد درسها            سیـنۀ خود را سپر، در یاریِ رهبر کند

بولهب‌ها را نشانَد جای خود، در هر زمان            غیرتِ دینیِ خود را فاش در منظر کند

دختِ نامشروعِ بوسفیان، جگرخوار از چه شد؟            زانکه لشکر را تهی از حیدرِ دیگر کند

حیف که امرِ نبی را، پشتِ گوش انداختند            فرصتی شد تا جگرخواره، لب از خون تر کند

حکمِ پیغمبر زمین ماند و غنیمت اصل شد            خصم باید هم که دستِ خویش را برتر کند

وای بر قومی که از تکلیف خود غافل شود            در همین هنگامه، دشمن بر دلش خنجر کند

هیچکس باور نمی‌کرد از سوی یک آکله            خنجری وحشی تواند حمزه را پرپر کند

حمزه چون از پا درآمد، مصطفی از پا نشست            کاش فکری از برای حالتِ خواهر کند

جسمِ سالارِ سپه را ساخت پنهان در عبا            کاش فکری هم برای زینبِ مضطر کند

مُثله شد، اما سرش بر نیزۀ اعـدا نرفت            کِی تواند خواهر از محمل سخن با سر کند

کاش حمزه بود و کس، جرأت نمی‌کرد از نفاق            نیّتِ سیـلی زدن، بر سـورۀ کـوثـر کـند

این سخن، حتی شنیدن هم برایش سخت بود            بارها می‌دید احـمد را سخن از در کـند

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : سیدهاشم وفایی نوع شعر : سرود وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ای آن‌که نور عشق و شرف در جبین توست            روشن، سرای دل ز چراغ یقین توست

مهر رسولِ نور، تو را بُرده سوی نور            این رشتۀ سعـادت و حبل المتـین توست


در یـاری رسـول خـدا، جـان دشـمـنان،            آتـش گـرفـتـه از نـفـس آتـشـیـن تـوست

بر روی مرگ خنده زدی در شب وداع            تا گفت مصطفی که شب آخرین توست

ای سـرو سربـلـند و سرافـراز بـاغ دین            از چه به خاکِ غم، سر شورآفرین توست

از آن زمان که ریخته خونت به روی خاک            صحرای لاله‌زار اُحـد شرمگـین توست

از اشک فـاطمه ز دل خـاک گـل دمـید            آنجا که بـین خـاک تـن نـازنـین تـوست

: امتیاز

شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : عبدالحسین میرزایی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

از اُحُــد آیــد نــدا واویـلـتـا واحَـمْـزَتــاه            شهـر پیـغـمر شده مـاتـم‌سـرا واحَمْـزَتاه

هم برادر، هم عمو، هم تکیه گاهش کشته شد            خون شد از غم قلب ختم‌الانبیا واحَمْزَتاه


قطعه‌قطعه پاره‌پاره ارباً اربا چاک‌چاک            پیکـرش افـتاده روی خـاکـها واحَـمْزَتاه

دست وحشی بشکند یارب که از راه ستم            نیزه زد بر پهـلوی او بی‌هـوا واحَمْزَتاه

تا نیفـتد چشم خواهر بر جـراحات تنش            بر رویش انداخت پیغمبر عبا واحَمْزَتاه

خواهرش جسم برادر را ندید از حال رفت            شد اُحُـد از ناله‌هـایش کـربلا واحَمْـزَتاه

فاطمه بعد از پدر با پهلوی بشکسته‌اش            در کـنار قـبر او می‌زد صدا واحَـمْزَتاه

تو نبودی ای عمو بر صورتم سیلی زدند            پیش چشم شوهرم در کوچه‌ها واحَمْزَتاه

تو نبـودی خـانه‌ام را از جـفا آتش زدند            تو نبودی سوخـتم در شعـله‌ها واحَمْزَتاه

کاش بودی ای عمو تا باز می‌کردی طناب            بین دشمن از دو دست مرتضی واحَمْزَتاه

در مدینه مادر و، دختر به دشت کربلا            روی تل می‌زد صدا واجعفرا واحَمْزَتاه

نیزه‌ها می‌رفت بالا زینب از سوزجگر            نـاله مـی‌زد واعـلـیا وا اَخـا واحَـمْـزَتـاه

کاش حمزه بود تا خنجر بگیرد از عدو            یا که زینب را برد در خیمه‌ها واحَمْزَتاه

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه علیه السلام

شاعر : عليرضا خاكساری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : مربع ترکیب

یــا کـریــم هــوای پـیـغـمـبـر            مـسـتـحـق دعـای پـیـغـمـبـر

حـامـی بـا وفــای پـیـغـمـبـر            عـمـوی با صفـای پیـغـمـبـر


هـمـه جـا یــاور رســول الله

حـیــدر دیــگــر رســول الله

شیـر مـیـدان غـزوه‌هـایی تو            یـل اردوی مـصـطـفـایـی تو

یار و هـمرزم مـرتضایی تو            تــیــغ بُــرّنــدۀ خــدایــی تــو

غیرت جاری‌ات تماشایی‌ست

ضربۀ کاری‌ات تماشایی‌ست

از بزرگـان مؤمـنـین هـستی            از دبـیـران درس دین هستی

خار چشمان مشرکـین هستی            شک ندارم که بهترین هستی

کاشـف الکـرب احمد مخـتار

اســدا لله ای ســپـــه ســـالار

اَحَـد از شوکـت تو می‌خواند            اُحُـد از غـربت تو می‌خـواند

نـبـی از قـربت تو می‌خـواند            عـلی از هـیبت تو می‌خـواند

سر نـیـزه نـشـانه رفته تو را

چـشـم بـد دور سـیـدا لـشـهـدا

تاکه زوبین اجاره کرد وحشی            جَدَلَت را نظاره کرد وحشی

شکمت را اشاره کرد وحشی            پهلویت را چو پاره کرد وحشی

از اشـارات سخـت سر نیـزه

نـفـسـت بـنـد آمـد ای حـمـزه

علم افتاده است؟ فـدای سرت            من به قربان زخم بال و پرت

چه خبر گشته است به دور و برت            زیر دندان هنده است جگرت

آخرالامر شهید و یکّـه شدی

وای مـن تکّه تکّه تکّـه شدی

ای مـحــاسن ســپــیـد آل الله            هـمـه چـشــم و امـیــد آل الله

ای غــیــور شــهــیــد آل الله            ای عــمــوی رشــیــد آل الله

ذکر و خیر تو بر لب همه است

زائر تـربت تو فـاطـمه است

از بــلا، کـربـلا بـه یـاد آمـد            از نــوا، نـیــنـوا بـه یـاد آمـد

از جـفـا، نـیـزه‌هـا به یاد آمد            از عـبـا، بـوریـا بـه یـاد آمـد

کـاش در کـربـلا پیـمـبر بود

یا که مقـداد بود و حـیدر بود

کربلا غرق در محن شده بود            کـربلا قحـطی کفـن شده بود

تشنه لب پاره پاره تن شده بود            مثل یک لایه پیرهن شده بود

نیزه‌ای که به پهلویش کردند

گرگ ها از تـنـش در آوردند

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

شکمت را اشاره کرد وحشی            پهلویت پاره پاره کرد وحشی

آخرالامـر اسیر و یکّـه شدی            وای مـن تکّه تکّه تکّـه شدی

مدح و شهادت حضرت حمزه علیه السلام

شاعر : رضا رسول زاده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

تویی كه شیـر رسول خدایی ای حمزه            تو نیـروی سـپه مصطـفـایی ای حمزه

اگر چه سنبل اسلام ذوالفقار علی است            تو هم به تیغ خودت فخر مایی ای حمزه


كمان و تیر تو پشت و پناه اسلام است            سپـر به پـیـكـر دین خـدایـی ای حمزه

به حفـظ جان پیـمـبر هـمیشه كوشیدی            بـه پـیـروان ولا مـقـتـدایـی ای حـمـزه

ز پا نـشـست ابـوجـهـل پـای هـیبت تو            نداشت از غضب تو رهایی ای حمزه

تو شـیـرگـیر شـجـاع حـجـاز پـهـناور            به جان اهل جـهـالـت بـلایی ای حمزه

چقدر دیدنی است جذر و مد شمشیرت            گهی كه هـمـقـدم مرتـضایی ای حمزه

نبی تو را به عـلی و ولایش ایمان داد            ز شیعـه‌های نخـست ولایی ای حـمزه

ز صحـنـه‌های دفـاع تو در نـبـرد اُحد            عیان بود كه تو شیر خـدایی ای حمزه

به غزوه‌ای كه پیمبر تنش شده مجروح            تو هم به خـاك فـتاده ز پایی ای حمزه

تـو سـیـدالـشـهـدایـی بـه قـتـلـگـاه اُحـد            به خون نشسته تو از نیزه‌هایی ای حمزه

دویـد خـواهـر تـو از پـی جـنــازۀ تـو            رسیـد تا كه بـبـیـند كـجـایی ای حـمزه

هـزار شكـر صـفـیـه نـبـود در غـربت            هـنـوز بـود بـرش آشـنـایی ای حـمـزه

دلا بـسـوز هـماره به حال دخـت علی            چو دید گشته حسیـنش فدایی ای حمزه

رسـیـد پـیـش تن قـطعه قـطـعۀ یـارش            گـریست بر سر آن كربلایی ای حمزه

به ناله گفت كه: بی‌سرپرست شد زینب            به پا نـمـود عجب نی‌نـوایی ای حمزه

میان آن همه لشكر چو بی‌كسش دیدند            شدنـد هـمدم او خـنـده‌هـایی ای حـمزه

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت حمزه علیه السلام

شاعر : یوسف رحیمی نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : مثنوی

حـمـزه که جان عـالـم و آدم فـدای او            لب بـاز می‌کـنم که بـگـویم رثـای او

مردی که در شجاعت و هیبت نمونه بود            در غیرت و شکوه و شهامت نمونه بود


شیر خـدا و شیـر نـبی، فـارس العـرب            در انــتـهـای جــادۀ مـردانـگـی، ادب

هم یکه تاز عـرصۀ جـنگ و نبـردها            هـم آشــنــای بـی‌کــسـی اهـل دردهـا

هنگـام رزم و حادثه مردی دلیـر بود            خورشید آسمانی و روشن ضمیر بود

شب های مکه شاهد جود و کـرامتش            گـل داشت بـاغ شانۀ او از سخاوتـش

او صاحـب تـمام صفـات حـمـیده بود            دل را به نور حضرت حق پروریده بود

الگوی اهل سرّ و یقـین بود طاعـتش            یعـنی زبـانـزد همه می‌شد عـبـادتـش

در آسـمــان مـکـۀ دلـهـا سـتـاره بـود            بر قـلـبهای خسته امیدی دوبـاره بود

بالا گـرفـت روز اُحـد تا که کـارزار            شـد آسـمـان روشن آن روز تـارِ تار

آتشفشان شده اُحد از بس گدازه ریخت            از آسمان و خاک زمین خون تازه ریخت

حـمزه در آن میانه که گـرم قـتال شد            کم کم بـرای حـملۀ دشـمن مجـال شد

 آنقدر روبهان به شکارش کمین زدند            تا نیـزه ای به سیـنۀ آن نـازنـین زدند

حمزه که رفت قلب رسول خدا شکست            خورشید چشمهای رئوفش به خون نشست

 لبـریز زخـم بود و جراحت دل نـبی            از دست رفـتـه بود همه حاصل نـبی

مـیـدان خـروش نـالۀ واویـلـتا گـرفت            عالم برای غـربت حمزه عـزا گرفت

جانم فـدای پـیکـر پاک و مـطـهـرش            جـانـم فـدای زخـم فـراوان پـیـکـرش

: امتیاز

شهادت حمزه سیدالشهدا علیه السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن قالب شعر : غزل

ای شیــر خــدا و اسـد احــمـد مخــتــار            در بدر و اُحُد لشکر حق را سر و سردار

هم پیش تر از حــزب خــدا یــار محمّد            هم بهر نبـی بعد عــلــی، حیــدر کــرار


از خــشـم تو بر جان عــدو آتش دوزخ            وز تیــغ تو در سینه نفس‌ها شــرر نـار

در بدر مه روی تو چون بدر درخـشـید            در جنگ اُحُد جان به کف و عاشق ایثار

رویید ز لب‌هــای محـمّـد گــل لبــخــنـد            در رزم چو کردی به عدو حمله علی‌وار

با دست غضب فرق ابوجهــل شکـستی            تا کــس نــرســاند به محــمّد دگــر آزار

هرجا که تو شمشیر گرفتی به کف دست            دشمن به هراس آمده در عـرصۀ پیکـار

در خطبۀ شام از تو و نام تو سخن گفت            چــارم وصی ختــم رســل، حجّت دادار

هم شیــرخـدا خوانْدَت و هم شیــر پیمبر            هم خــوانـد تو را هـمقدم جعفــر طیــار

ای کاش که در عرصۀ صفّین تو بودی            تا یار علــی بودی چون مـالک و عمار

ای کاش پس از ختم رسل بودی و بودی            یــار عــلی و فــاطـمه بین در و دیــوار

ای کـاش که هم سنگــر عباس تو بودی            تا بود حسیــن بن علــی را دو عـلمــدار

وقتی به تنت رفت فــرو نیــزۀ وحــشی            در جنگ اُحُد رنگ پـرید از رخ انصار

تو نقش زمین‌گشته ای یا چرخ زمین خورد؟           تو خُفته به خون یا فلک افتــاد ز رفـتار

بینیِ تو بُبــرید و ده انگــشت جــدا کرد           پهلوی تو بشکافت ز کین هند جگرخوار

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

تو نقش زمین‌گشتی یا چرخ زمین خورد؟           تو خفته به خون یا فلک افتــاد ز رفـتار

شهادت حمزه سیدالشهدا علیه السلام

شاعر : رحمان نوازنی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

حمــزه،‏ اى میــر و علمــدار اُحد            ســیــد و ســالار و ســردار اُحــد

اى یگــانــه پشتــوانــه مصطفــى            وى بــلا گــردان جان مـصطــفى


اى مــدار غیــرت و مــردانگــى            جان نثــار حکمت و فــرزانگــى

اى صــداى تو به خــاطر ماندنى            وى ثناى تو به دوران خــوانـدنى

اى حــمــاسه ســاز میــدان نبــرد            در دفــاع دین و عتــرت پــایمرد

بــازوانت حــامــى اســــلام بــود            هـــر زمـــان آمــادۀ اقــــدام بــود

تا تو در خون تنت غلـطـان شدى            میهمــان حـضـرت جـانــان شدى

حمله‏ هــاى رعد آسـایت چه شد؟            آن رساى قــد و بـالایت چـه شد؟

نـــعــــرۀ اللَّه اکــــبـــرهـــاى تــو            لــرزه مى ‏افـکــنـد بر اعــداى تو

اى کمـانـت در کــمـیـن انـتــقــام            وى که تیغت بود بیــرون از نیام

جاى تو خالى پس از مرگ من است           در کمیــن دین احمـد دشـمن است

گر تو بودى کِى علـى تنها شدى؟           کِى انیس فــاطـمه غــم ها شـدى؟

گر تو بودى دست کین سیلى نداشت           باغ عصمت یک گـل نیلى نداشت

حال روى خاک گلگــون خفته ‏اى           پیش رویم غرق در خون خفته‏ اى

سخت بــاشد در کــنــار مـقـتــلـت           شرحه شرحه صورت و زخمى دلت

بس که دارى زخم بر پیکر وفـور           خواهرت را منع کردم از حضور

تا نبیند خــواهــرت در قــتــلـگـاه           غرق خون نعش تو را اى بی گناه

آه از احـــوال زیــنــب دخــتــــرم           از بــراى داغ هــایش مـضـطــرم

: امتیاز

شهادت حمزه سیدالشهدا علیه السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

تا به وصف حمـزه بگشــایم زبـان            می سزد گــردد ســرا پـایم زبــان

حمــزه یعـنـی شیــر شیــران اُحُــد            خــشــم و فــریــاد دلــیــران اُحُـــد


حمزه یعنی یک جهان صدق و صفا            حمــزه یعنی جــان نثار مصطـفی

این شنیدم هنـد از خشــم و غضب            کرد وحشی را به نــزد خود طلب

گفت در این جنــگ باشد کــام من            تشنــۀ خــون یکی از این ســه تن

یا محـمــد را به تـیــغ خــشــم زن            یا عــلــی یا حمــزه را از پـا فکن

دیــد آن نــاپــاک در حیــن قـتــال            قتــل احمــد یا عــلی باشد مـحــال

تاخت هر سو در صف میدان جنگ            کرد قـصد جان حمــزه بی درنگ

حمله کرد از راه نا مردی ز پشت            شیر شیران را به ضرب نیزه کشت

آن خروشان شیر ختــم المـرسلیـن            پیکرش چون کــوه شد نقش زمین

هند با خشم و غضب سویش شتافت            پهلویش را از دم خـنجر شکــافت

بس که زآن مظلوم در دل کینه داشت            آن جگر را در دهـان خود گذاشت

خواست تا دندان فشارد بی درنگ              آن جگر در کـام او گــردید سنگ

نــور مِهــر و نار سفّــاکــان کجا؟            خون پاک و کــام ناپــاکــان کـجا؟

همچو خون پاک حـمـزه بر زمین            ریخت اشک از چشمِ ختم المرسلین

مــن نــــدانــــم داغ آن آزاد مـــرد           با دل پـیـغـمـبــر اکــرم چه کــرد؟

می سزد تا خــون فشـانم از بـصر           داغ دو ســردار دارم بــر جــگــر

آتـش ســوزِ درونــم بــر مــلاست            گه نگاهم بر اُحُــد گه کــربـلاست

دیــده ام پــرپــر دو بـاغ یــاس را            جـسـم حمــزه؛ پـیــکـر عبــاس را

داشت در دل داغــشان را فــاطمه            گه به صحـرای اُحُـد، گه علــقـمه

سنگ و کوه و دشت و صحرا گریه کرد            بر مزار هر دو زهــرا گـریه کرد

داغ آن بر قــلب پیغمبــر نـشـسـت            داغ این پشت بــرادر را شکــست

او بـشــد مُـثــلـه رخ نــورانــیــش            این شکـسـته فــرق تا پـیـشـانـیـش

او ز پهلویش روان شد خــونِ دل            این فرات از کام عطشانش خجـل

او عـبا پــوشید بر رویش رســول            این کــنارش مــادری کرده بتــول

تا که بــاران زآســمان آیـد فــرود            بــر لب عبــاس از مــیــثــم درود

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

او شــدی مُثــلـه رخ نــورانــیــش            این یکی شد فــرق تا پـیـشـانـیـش

شهادت حمزه سیدالشهدا علیه السلام

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : قالب شعر : مثنوی

ای آشــنــــای غـــربــت پــیــمــبــر            چشیــده جــرعه از سبــوی کــوثــر

تــو بــهــتــریــن مـــدافــع ولایــــی            شــهــیـــد روزگــــار لافــتــــایــــی


تــو حــامــی حــقــیــقــی رســولــی            تو دل خــوشــی حــضــرت بتــولی

تــــویــی مــدافــع غــیــــور اســلام            نــشــان فــخــری و غــرور اســلام

هــر آن که دیــده رزم بـی امــانــت            ادب کــنــد بــه غــیــرت جـــوانــت

تویــی تو شــیــر بـیــشــۀ شجــاعت            طـلایــه دار عــشــقــی و اطــاعــت

به لــشگــر نـبــی تـویـی عــلــمــدار            دلت ز عشق مــرتضاست ســرشـار

عــمــوی بـا وفــای مـصـطــفــایــی            فــدایــی حــسـیــن و مــجــتــبــایــی

تــو شــاهــد نــبــــرد ذولـــفــقــاری            تــو مــایــۀ غـــرور و افــتــخــاری

به معــرکه تو صــاحـب حکــایــات            عــلــی به رزم تو کــنـد مـبــاهــات

چنــان سِتَـبـر سیـنــه ات سپــر بـود            که سهــم نـیــزۀ ستــم جــگــر بــود

دلت اگــر ز تیــر کین نشـان داشت            آُحُــد به زیـر پــای تو امــان داشت

چــه هـــمّــتــی کــه در ره ولایــت            شهـیــد عــتــرتــی، امیــد عـصـمت

شهــادت تو منحصـر به فــرد است            به مُثــله گـشـتـنـت هـزار درد است

اگــر چـه میــخ سیــنــه را نــدیــدی            چه نیــزه ای به سیــنه ات خــریدی

نــدیــده ای نــشــان زخــم ســیــلــی            نــدیــده ای کــبــود، یــاس نــیــلــی

امــان ز درد پــــهــلوی شــکــســته            امــان ز ریــسـمـان و دست  بـسـتـه

امــان ز گــریـه های بیت الاحــزان            امــان ز ســوز نــالــه های لــرزان

چه آفــتی به گــلــشن فــدک خــورد            مگر چه شد که فاطمه کتک خورد؟

: امتیاز

شهادت حمزه سیدالشهدا علیه السلام

شاعر : سید رضا مؤیّد نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ای کشتــه ای که بود اُحــد کربلای تو            اهل مــدیـنه نــوحـه گــرانِ عــزای تو

شیــر خــدا و شیر رســول خــدا تویی            ای نــام سـیــدالـشّـهــدایــی ســزای تـو


قـبل از حسین و واقـعــۀ جــانگـداز او            زهرا گریست بر تو و بر کــربلای تو

هر عضوت از نسیم شهادت چو گل شکفت            در راه دین چو مُثله نشد کس سوای تو

اعضای تو ز تیــغ ستم پــاره پاره شد            پایان نشد به کشتــه شدن ماجــرای تو

شد خلعـت شهــادت تو جـامۀ رســول            جان ها فدای پیکر در خـون شنــای تو

ای قــامت بلنــد رشـادت به هـر زمان            کــوتــاه بُــد ردای رسـالت بــرای تــو

ماتــم، چــرا گیــاه به پـای تو ریخـتـند           می باید آنکه ریخت سر و جان به پای تو

شعر " مؤید " است تو را کمترین نثـار           ای بهتـرین درود و تحیّــت ســزای تو

: امتیاز

حضرت حمزه سیدالشهدا

شاعر : علی اکبر لطیفیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

بــرای اوج نـوشـتـنـد بـال وا شــده را            نزول نیست، به معـراج آشـنـا شده را

تو هـمـزۀ اَحَـد و حـمـزۀ اُحـد هـسـتـی            چگونه شرح دهم جلـوۀ دو تا شـده را


قسم به حرمت جعفر تو نـیـز طـیـاری            قـفـس چگـونه بگیـرد تن رهـا شده را

خودی شکستی و آوازه ات فراتررفت            خــدا بلـنـد کند خـاک مصطفی شده را

تو ایـسـتــاده ای و ایـسـتـاده می مـانی            شکست نیست،به دست نبـی بنا شده را

به بازویت"اسد اللّهی" علی وصل است            سپاه نیست جـلــودار، مرتضی شده را

به روی خاکی و پیغمبر خدا مانده است            چگونه جمع کند این جـدا جـدا شده را

کفن که برتن توکرد،گریه کردو نشست            کـنـار پـیـکر تو دیــد بــوریـا  شده را

خــدا به خـواهـر غمدیـدۀ تو رحـم کند            اگر نگـاه کـند جـسـم جا به جا شده را

: امتیاز

حضرت حمزه سیدالشهدا

شاعر : علی اکبر لطیفیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : قالب شعر : 0

گـمــان نمی کنم این روح پیکرم باشـد            تــنـی که مُـثـلـه شـده در بـرابـرم باشد

گمان نمی کنم این تکـه های پخش شده            هـمــان عـمــوی رشیــد پـیـمبـرم باشد


بدن مگر بدن کیست این چنین شده است؟            اگــر خــدای نـکـرده بــرادرم بــاشد!

فدای خواهر مظلومه ای که نالان گفت            کنار کشتۀ گودال مو پــریـشان گفت:

گمــان نمـی کـنم این زیر نیـزه افـتـاده            حسیـن فـاطـمـه یعــنی بــرادرم بـاشد

تو را خدا  بگــذارید بـوســه اش بـزنم            که قــول می دهم این بار آخــرم باشد

کفن که نیست عبا نیست، بوریا هم نیست؟            مـخـواه بی کفن این مـرد محترم باشد

: امتیاز
نقد و بررسی

 بیت زیر به دایل نامفهوم بودن معنا حذف شد

\r\n\r\n

بــرای آن که روی پیــکرش بیــاندازم               نمی شـود بگذارید معجـرم باشد؟

\r\n